Ο κλάδος της Yγείας αντιπροσωπεύει έναν σημαντικό τομέα της κοινωνίας, ο οποίος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Σύμφωνα με την κλαδική έρευνα στη Yγεία που δημοσίευσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση στον κλάδο Yγείας περιλαμβάνουν τα δημογραφικά στοιχεία και τη συνολική κατάσταση υγείας του πληθυσμού, τους παράγοντες κινδύνου και τα κρούσματα ασθενειών που επιβαρύνουν την υγεία του πληθυσμού, καθώς και τη γενικότερη οικονομική συγκυρία και τον τουρισμό (Αλετράς, 2002). Επιπλέον, η ζήτηση ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας συνδέεται στενά με την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών υγείας.

Δημογραφικά στοιχεία και κατάσταση υγείας

Οι δημογραφικές εξελίξεις, όπως η κατανομή του πληθυσμού σε ηλικιακές ομάδες και η γενική κατάσταση υγείας, επηρεάζουν σημαντικά τη ζήτηση στον κλάδο υγείας. Οι αυξημένες ανάγκες για υγειονομική περίθαλψη λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης των χρόνων ζωής αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας. Επιπλέον, η εμφάνιση και η εξάπλωση διαφόρων ασθενειών επιβαρύνει την υγεία του πληθυσμού και επηρεάζει τη ζήτηση για ιατρική περίθαλψη.

Αξίζει να σημειωθεί πως παρά την υγειονομική κρίση του Covid-19 δεν επήλθε κάποια κάμψη στην αγορά της ιδιωτικής ασφάλισης, αντιθέτως σύμφωνα με ορισμένους παρατηρήθηκε το αντίστροφο φαινόμενο, καθώς περισσότερος κόσμος κατευθύνθηκε προς την ιδιωτική ασφάλιση λόγω της πίεσης στο δημόσιο σύστημα υγείας, ενώ περαιτέρω μειώθηκαν τα μικρότερης σοβαρότητας περιστατικά, λόγω της επιθυμίας αρκετών ασφαλισμένων να αποφύγουν τις μη επείγουσες νοσηλείες.

Διαβάστε επίσης: Οι συγκεντρώσεις των παρόχων υγείας με τον Κλάδο της Ιδιωτικής Ασφάλισης

Ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών υγείας

Σύμφωνα με μελέτες του Παρατηρητηρίου Μεταρρυθμίσεων στην Yγεία, υπάρχει χαμηλή ικανοποίηση τόσο από τον γενικό πληθυσμό όσο και από τους χρήστες των υπηρεσιών υγείας για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών του δημόσιου τομέα. Αυτό δεν οφείλεται απλώς σε στερεότυπα και προκαταλήψεις, αλλά επιβεβαιώνεται κατά την επαφή των πολιτών με το δημόσιο σύστημα υγείας. Επιπλέον, η Ελλάδα καταλαμβάνει χαμηλή θέση σε διεθνείς κατατάξεις όσον αφορά την ικανοποίηση και την ανταπόκριση στις προσδοκίες των πολιτών από το Εθνικό Σύστημα Yγείας.

Συνεπώς, και λόγω του γεγονότος ότι η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών του δημοσίου τομέα είναι χαμηλή αναμένεται ότι η ζήτηση ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας θα ενισχυθεί. Σε αυτό συμβάλλει και το γεγονός ότι, σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, οι δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Δημόσιες δαπάνες στο σύστημα Yγείας

Το 2019 η συνολική δαπάνη της Ελλάδας για την υγεία ανήλθαν στο 7,8 % του ΑΕΠ, σε σύγκριση με 9,9% στην ΕΕ, αντιστοιχώντας σε κατά κεφαλήν δαπάνες €1.60321 έναντι €3.523 στην ΕΕ. Η συνολική δαπάνη υγείας στην Ελλάδα για το 2020 σημείωσε αύξηση, διαμορφούμενη στο 9,5% του ΑΕΠ (έναντι 10,9% κατά μέσο όρο στην ΕΕ) και κατατάσσει την χώρα στη 12η θέση μεταξύ των χωρών τις ΕΕ. Αντιστοίχως, η κατά κεφαλή δαπάνη υγείας στην Ελλάδα το 2020 ανήλθε σε €1.731 όταν η αντίστοιχη των χωρών ΕΕ είναι € 3.15924. Επισημαίνεται, επίσης, ότι η φαρμακευτική δαπάνη, συνταγογραφημένη ή μη, εκτός αυτής που χορηγείται στα νοσοκομεία, έχει μειωθεί από το 2011 έως το 2019 (από 2,8% ΑΕΠ σε 2,3% ΑΕΠ) και αυξηθεί κατά το 2020 στο μέγιστο της τελευταίας δεκαετίας (2,9% ΑΕΠ).

Επιπτώσεις στα νοικοκυριά

Το ποσοστό των συνολικών δαπανών που καλύπτεται από το δημόσιο ανήλθε σχεδόν στο 60% το 2019. Οι δημόσιες τρέχουσες δαπάνες υγείας, αν και με ανοδική τάση τα τελευταία έτη (4,8% του ΑΕΠ το 2018, 5,0% του ΑΕΠ το 2019), διαμορφώνονται στο 5,9% του ΑΕΠ το 2020 έναντι του πολύ υψηλότερου 6,6% του ΑΕΠ το 2010, γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα στην 16η θέση των χωρών της ΕΕ για το 2020 και δύναται να επηρεάσει την παροχή αξιόπιστης και ποιοτικής ιατρικής και νοσοκομειακής φροντίδας στον πληθυσμό, και ιδίως σε εκείνους που δεν έχουν τις εναλλακτικές της προσφυγής σε ιδιώτες παρόχους.

Η μεγάλη εξάρτηση από τις άμεσες ιδιωτικές πληρωμές για ιατρικές δαπάνες στην Ελλάδα σημαίνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό των νοικοκυριών αντιμετωπίζει «καταστροφικές δαπάνες» για την υγεία, δηλ. άμεσες πληρωμές που ξεπερνούν το 40% των συνολικών δαπανών ενός νοικοκυριού, αφού αφαιρεθούν οι δαπάνες κάλυψης βασικών αναγκών (δηλ. για διατροφή, στέγαση και λογαριασμούς υπηρεσιών κοινής ωφέλειας). Πάνω από το ήμισυ του συνόλου των καταστροφικών δαπανών στην Ελλάδα καταβάλλονται από το φτωχότερο 20% των νοικοκυριών.

Μεγέθη

Το συνολικό μέγεθος του κλάδου των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας σε όρους αξίας εκτιμάται σε €1.864 εκ. το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 15,3% από το 2020 και με το Μέσο Ετήσιο Ρυθμό Μεταβολής (ΜΕΡΜ) να διαμορφώνεται σε 4,0% την περίοδο 2014 -2021. Σημειώνεται ο επίσης θετικός ΜΕΡΜ 1,2% τη χρονική περίοδο 2013-2021.

Παράλληλα, ο κλάδος των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας παρουσιάζει μέτριο βαθμό συγκέντρωσης, με πέντε σημαντικούς ομίλους να δραστηριοποιούνται σε αυτόν (HELLENIC HEALTHCARE GROUP (HHG), ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, ΙΑΣΩ και EUROMEDICA).

Μερίδα των συμμετεχόντων στην έρευνα της Υπηρεσίας εκφράζει ανησυχίες για τις τάσεις συγκέντρωσης στην αγορά, και ιδίως την παράλληλη δραστηριοποίηση μεγάλων παρόχων υπηρεσιών υγείας στην αγορά παροχής υπηρεσιών ασφάλισης υγείας (καθετοποίηση).

Διαβάστε περισσότερα σχετικά με την έρευνα, εδώ.