Μεταξύ των βασικών παραγόντων που επηρεάζουν την ζήτηση στον κλάδο υγείας είναι η συνολική κατάσταση υγείας του πληθυσμού, οι διάφοροι παράγοντες κινδύνου και η οικονομική κατάσταση, όπως αναλύεται στην Ενδιάμεση Έκθεση που δημοσίευσε η Επιτροπή Ανταγωνισμού σχετικά με την παροχή ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας και συναφών υπηρεσιών ασφάλισης. Όσον αφορά την σύναψη συμβολαίων ασφάλισης υγείας, σημαντικό ρόλο παίζει η γενικότερη πορεία της οικονομίας όπως επίσης και το κόστος των εκάστοτε ασφαλίστρων.
Συγκεκριμένα αν και στον κλάδο ιδιωτικών παροχών υγείας παρατηρείται μέτριος βαθμός συγκέντρωσης με πέντε σημαντικούς ομίλους να δραστηριοποιούνται σε αυτόν (HELLENIC HEALTHCARE GROUP (HHG), ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, ΙΑΣΩ και EUROMEDICA), στον κλάδο της παροχής ιδιωτικής ασφάλισης υγείας σημειώνεται χαμηλός βαθμός συγκέντρωσης, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη κάλυψη παρέχεται μεταξύ άλλων ασφαλίσεων από την πλειονότητα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση, διατηρώντας χαμηλό και διαφοροποιημένο μερίδιο αγοράς στον κλάδο της Υγείας.
Η ελληνική αγορά παροχής των ασφαλίσεων υγείας – ατυχημάτων – ασθενειών αφορά μια ανταγωνιστικά δομημένη αγορά στην οποία είναι κρίσιμος ο ρόλος των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών ως διαμεσολαβητή μεταξύ λήπτη της ασφάλισης και ασφαλιστή.
Την σχετική έρευνα μπορείτε να την βρείτε εδώ: Κλαδική έρευνα στην Υγεία
Πρόσφατες συγκεντρώσεις στον κλάδο υγείας
Την περίοδο 2017-2022 γνωστοποιήθηκαν και εξετάστηκαν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού σειρά οριζόντιων συγκεντρώσεων στο κλάδο της υγείας, κυρίως από την εταιρεία επενδυτικών κεφαλαίων CVC Capital Partners (εφεξής CVC) μέσω της θυγατρικής εταιρείας Hellenic Healthcare S.A.R.L (εφεξής και HHG). Οι συγκεντρώσεις αυτές οδήγησαν στην δημιουργία ενός ισχυρού ομίλου με παρουσία στην ελληνική αγορά υγείας (κυρίως στην Αττική) και οδήγησαν σε μεγαλύτερη συγκέντρωση στην αγορά.
Η οικονομική ανάλυση των οριζόντιων συγκεντρώσεων στις αγορές υγείας έχει εστιάσει στις αντι-ανταγωνιστικές επιπτώσεις των συγκεντρώσεων αυτών στις τιμές, την ποιότητα των υπηρεσιών και του μηχανισμού λήψης αποφάσεων τόσο από τους παρόχους υπηρεσιών υγείας όσο και από τους παρόχους ιδιωτικών υπηρεσιών ασφάλισης υγείας στην αναπτυσσόμενη αγορά με τους οποίους οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας διαπραγματεύονται, σε περίπτωση οριζόντιας συγκέντρωσης της αγοράς.
Ακόμα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η καθετοποίηση των παρόχων υπηρεσιών υγείας, μέσω της εξάπλωσής τους στις όμορες αγορές υπηρεσιών ασφάλισης υγείας. Στο πλαίσιο αυτό η εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής από τον επενδυτικό οργανισμό CVC στον οποίον ανήκει το HELLENIC HEALTHCARE GROUP (HHG), η οποία εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2022), πρόσφερε τη δυνατότητα να εξεταστούν πιθανές αντι-ανταγωνιστικές επιπτώσεις από μη οριζόντιες συγκεντρώσεις στον κλάδο της υγείας.
Η καθετοποίηση των παρόχων υπηρεσιών υγείας ή ασφαλιστικών εταιρειών που παρατηρείται μέσω συγκεντρώσεων ή άλλων ενδεχομένως κάθετων πρακτικών, όπως δεσμευμένες πωλήσεις, συμβάσεις αποκλειστικότητας κλπ. δύναται να έχει τόσο θετικές όσο και αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό.
Το παράδειγμα της Εθνικής Ασφαλιστικής
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέτασε ενδελεχώς τις επιπτώσεις από την καθετοποίηση ασφαλιστικών εταιρειών και νοσοκομείων στην συγκέντρωση CVC/Εθνική Ασφαλιστική (2022). Εξετάστηκαν συγκεκριμένα οι επιπτώσεις της συγκέντρωσης τόσο στην αγορά ασφάλισης υγείας η οποία είχε εθνική διάσταση, όσο και στην αγορά γενικών υπηρεσιών υγείας από ιδιωτικά νοσοκομεία (χωρίς να διακρίνει για την εξέταση της συγκέντρωσης συγκεκριμένες ειδικότητες ή μεταξύ εσωτερικών ή εξωτερικών ιατρείων), με την γεωγραφική αγορά να καλύπτει την Αττική, και επίσης ανέφερε την ύπαρξη διακριτών αγορών για τις μαιευτικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα σε τοπικό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέτασε πιθανά αποτελέσματα αποκλεισμού: τόσο σε εισροές όσο και πρόσβαση σε πελάτες.
Η ασφαλιστική είχε ήδη παρουσία στον κλάδο παροχής υπηρεσιών υγείας και μετά την εξαγορά θα δραστηριοποιούταν και στον κλάδο ασφάλισης όπου συμπεριλαμβάνεται η ασφάλιση υπηρεσιών υγείας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού καταρχήν αναγνώρισε τη στενή σχέση των σχετικών αγορών παροχής υπηρεσιών υγείας και ασφάλισης υπηρεσιών υγείας, προέβη σε έρευνα και ενέκρινε την συγκέντρωση κρίνοντας ότι δεν προκαλούνται σοβαρές αμφιβολίες ως προς το συμβατό της με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού στις παραπάνω σχετικές αγορές.
Στον τομέα ασφάλισης υγείας, οι πάροχοι υπηρεσιών ασφάλισης υγείας επεσήμαναν ότι συλλέγονται τα δεδομένα εκείνα που αφορούν την εκτίμηση του κινδύνου κατά τη σύναψη της ασφαλιστικής σύμβασης και εν συνεχεία τα δεδομένα εκείνα που αφορούν την αξιολόγηση της αποζημίωσης. Η Εθνική Ασφαλιστική συγκεκριμένα αναφέρει ότι αποκτά πρόσβαση σε δεδομένα ιατρών στο πλαίσιο της διαχείρισης των ασφαλιστικών απαιτήσεων υγείας, «χρησιμοποιώντας συνήθως δικά της IT συστήματα, καθώς και μέσω συστημάτων των εταιρειών που αναλαμβάνουν τον ιατρικό έλεγχο για λογαριασμό της».
Άλλες συγκεντρώσεις αφορούν την εξαγορά της METLIFE GREECE από την NN, της Ευρωπαϊκής Πίστης από την Allianz, του Ομίλου ΙΑΣΩ, της Creta InterClinic και του πλειοψηφικού πακέτου του θεραπευτηρίου ΥΓΕΙΑ από την HHG κ.α.
