Του Γιώργου Κασάπη, Ασφαλιστικός Πράκτορας
Σοκαριστικά στοιχεία από τον ΟΟΣΑ
Η πιο σημαντική συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία είναι οι χαμένες ζωές και η ανθρωπιστική κρίση που συνδέεται με τον τεράστιο αριθμό πολιορκημένων και εκτοπισμένων ανθρώπων. Υπάρχουν, ωστόσο, και πολλές σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις.
Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, οι περισσότερες βασικές παγκόσμιες μακροοικονομικές μεταβλητές θεωρούνταν ότι επέστρεφαν στην κανονικότητα το 2022-23 μετά την πανδημία του COVID-19.
Η παγκόσμια ανάπτυξη το 2023 προβλεπόταν να επιστρέψει σε ρυθμούς παρόμοιους με αυτούς που επικρατούσαν στην αμέσως προ-πανδημική περίοδο.
Οι περισσότερες οικονομίες του ΟΟΣΑ αναμενόταν να επιστρέψουν στην πλήρη απασχόληση έως το 2023 και ο πληθωρισμός θεωρήθηκε ότι συγκλίνει σε επίπεδα κοντά στους στόχους πολιτικής, αν και αργότερα και από υψηλότερα επίπεδα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως στις περισσότερες χώρες.
Οι ακολουθητέες πολιτικής αναμενόταν επίσης να εξομαλυνθούν, με τις έκτακτες ρυθμιστικές παρεμβάσεις να καταργούνται σταδιακά, όπως σταδιακά είχε ξεκινήσει και η άρση των έκτακτων δημοσιονομικών μέτρων που είχαν ληφθεί ως απάντηση/αντίμετρο στην πανδημία.
O πόλεμος στην Ουκρανία έχει ανατρέψει άρδην τις σχετικές εκτιμήσεις και προβλέψεις. Επιχειρώντας μια πρώτη εκτίμηση για τις εξελίξεις, η συγκεκριμένη έκθεση ταξινομεί τα σχετικά προβλήματα σε δυο βασικές κατηγορίες:
-στην ανθρωπιστική κρίση
και
-στις οικονομικές επιπτώσεις συνεπεία του πολέμου
Ειδικότερα
1. Ανθρωπιστική κρίση
Μέσα σε λίγες μέρες σχεδόν 3 εκ. άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους και έχουν βρει καταφύγιο σε όμορες ώρες (αναλυτικά στοιχεία στο διάγραμμα 1).
Διάγραμμα 1
2. Οικονομικές επιπτώσεις συνεπεία του πολέμου
Οι συγκεκριμένες επιπτώσεις υποδιαιρούνται σε τρεις κατηγορίες
2.1 μακροοικονομικές επιπτώσεις
Οι εκτιμήσεις είναι δυσοίωνες, όσον αφορά στην επίδραση του πολέμου
α. στην εξέλιξη του παγκόσμιου ΑΕΠ και
β. στην διαμόρφωση του πληθωρισμού (αναλυτικά στοιχεία στο διάγραμμα 2).
Διάγραμμα 2
2.2 επιπτώσεις στον ενεργειακό τομέα
Με δεδομένο ότι η Ρωσία παράγει το 16% του παγκόσμιου φυσικού αερίου και το 11% του παγκόσμιου πετρελαίου, είναι εύκολο κατανοητό τι σημαίνουν οι πολεμικές επιχειρήσεις που είναι άγνωστο ποια εξέλιξη θα έχουν και ποια θα είναι η εξέλιξη των εισαγωγών και επομένως της εξάρτησης σειράς χωρών που είναι ενεργειακά εξαρτημένες από την Ανατολή (αναλυτικά στοιχεία στο διάγραμμα 3).
Διάγραμμα 3
2.3 επιπτώσεις στον επισιτιστικό και βιομηχανικό τομέα
Η Ρωσία και η Ουκρανία παράγουν σιτάρι, καλαμπόκι, λιπάσματα και μέταλλα χρήσιμα στη βιομηχανία, όπως νικέλιο και παλλάδιο. Η έλλειψη σε πρώτες διατροφικές ύλες, όπως είναι ειδικά το σιτάρι, είναι σαφές τι σημαίνει ειδικά για τις φτωχότερες χώρες, ενώ η έλλειψη πρώτων υλών μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για την αυτοκινητοβιομηχανία, την αεροπορική βιομηχανία και τη βιομηχανία παραγωγής μικροεπεξεργαστών. Στο διάγραμμα που ακολουθεί (διάγραμμα 4) απεικονίζεται το ποσοστό εισαγωγών σιταριού από την Ρωσία και την Ουκρανία.
Διάγραμμα 4
Βραχυπρόθεσμα, πολλές κυβερνήσεις θα χρειαστεί να μετριάσουν το πλήγμα των υψηλότερων τιμών της ενέργειας, να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειας και να αυξήσουν την αποδοτικότητα όπου είναι δυνατόν. Όσον αφορά στα τρόφιμα, η υψηλότερη παραγωγή στις χώρες του ΟΟΣΑ, η αποχή από τον προστατευτισμό και η πολυμερής υποστήριξη για τα logistics θα βοηθήσουν τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από τη διακοπή του εφοδιασμού από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Ο πόλεμος υπογραμμίζει τη σημασία της ελαχιστοποίησης της εξάρτησης από τη Ρωσία για βασικές εισαγωγές ενέργειας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να επανεξετάσουν την καταλληλότητα του σχεδιασμού της αγοράς με σκοπό τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και τη θέσπιση κινήτρων για τη διασφάλιση της πράσινης μετάβασης με δημόσιο τρόπο.
Πηγή: ΟΟΣΑ, Μάρτιος 2022, OECD Economic Outlook, Interim Report Economic and Social Impacts and Policy Implications of the War in Ukraine
Δείτε την έκθεση εδώ
Δείτε την παρουσίαση εδώ
