Ο όλη η κουλτούρα γύρω από το κάπνισμα τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει. Η τεχνολογική εξέλιξη έχει αγγίξει πλέον και τη φύση του καπνίσματος, κάτι το οποίο πριν 50 χρόνια θα φάνταζε πολύ περίεργο. Για πολλούς το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί μία πιο αποδεκτή μορφή καπνίσματος, ωστόσο οι επιδράσεις στην υγεία παραμένουν επιβλαβείς. 

Στην έρευνα που πραγματοποίησαν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των HΠΑ παρατηρήθηκε μείωση των καπνιστών στις ΗΠΑ ενώ ταυτόχρονα και αύξηση των “e-καπνιστών” της τάξης του 6%. Αυτό το ποσοστό των ανθρώπων που επιλέγουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα αποτελεί σημαντική αύξηση, ιδίως εάν κοιτάξουμε τα περσυνά δεδομένα όπου το ποσοστό αυτό κυμαινόταν στο 4,9%.

Σε αυτό το ποσοστό υπερισχύουν οι έφηβοι και οι μαθητές λυκείου (14%) ενώ το 2% εκ αυτών δήλωσε πως το προηγούμενο έτος κάπνιζε κανονικά τσιγάρα. Ο αριθμός των παιδιών που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι υψηλός, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής.

Συγκεκριμένα στις ΗΠΑ, το 2022, περίπου το 5% των μαθητών δημοτικού και περίπου το 17% των μαθητών λυκείου ανέφεραν κάποια μορφή τρέχουσας χρήσης καπνού, σύμφωνα με δεδομένα των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) από προηγούμενη έρευνα. Το 2021, περίπου το 11% των μαθητών δημοτικού και το 34% των μαθητών λυκείου δήλωσαν ότι δεν είχαν δοκιμάσει ποτέ καπνό.

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι πολύ πιο δημοφιλή από τα κανονικά τσιγάρα μεταξύ των έφηβων, οπότε ο αριθμός των χρηστών ενηλίκων ηλεκτρονικών τσιγάρων αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται.

E-cigarettes VS κανονικά τσιγάρα

Η χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη χώρα μας, φαίνεται να είναι περισσότερο κοινωνικά αποδεκτή από άλλες μορφές καπνίσματος. Ορισμένοι μάλιστα θεωρούν πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι μία καλή εναλλακτική ενώ σε κάποιες χώρες προτείνονται σε αυτούς που επιθυμούν να κόψουν το κάπνισμα. Πολλοί δεν αναγνωρίζουν τις επιβλαβείς επιδράσεις που έχει στην υγεία ακόμα και αυτή η μορφή καπνίσματος ή/και το αγνοούν.

Μάλιστα, σε μία μελέτη του BMJ παρουσιάζονται στοιχεία που αναφέρουν πως οι άνθρωποι που χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικά τσιγάρα για να σταματήσουν το κάπνισμα τα βρήκαν λιγότερο χρήσιμα από τις πιο παραδοσιακές μεθόδους διακοπής του καπνίσματος.

Ενώ τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν παράγουν καπνό, παράγουν ουσίες που δεν είναι καλές για την ανθρώπινη υγεία, όπως ακρολεΐνη, ακεταλδεΰδη και φορμαλδεΰδη. Αυτές οι ουσίες είναι γνωστές ως αλδεΰδες και μπορούν να προκαλέσουν πνευμονικές και καρδιαγγειακές παθήσεις.

Λόγοι έξαρσης της χρήσης των ηλεκτρονικών τσιγάρων

Η χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων μπορεί να βασίζεται σε μία σειρά από λόγους, ίσως και διαφορετικές για των κάθε χρήστη.

Μία πολύ σημαντική αιτία λόγω της οποίας πολλοί άνθρωποι επιλέγουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι ότι μπορούν να καπνίζουν σε εσωτερικούς χώρους. Παρ’ ότι κάτι τέτοιο σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράσης και τον αντικαπνιστικό νόμο δεν επιτρέπεται σε κλειστό δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο, οι καπνιστές ηλεκτρονικών τσιγάρων σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να καπνίζουν ανενόχλητοι αφενός λόγω του ότι δεν παράγει καπνό και αφετέρου διότι τα περισσότερα ηλεκτρονικά τσιγάρα διαθέτουν ευχάριστη μυρωδιά.

Επιπλέον δεν μπορεί κανένας να αρνηθεί το γεγονός πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα -ιδίως στις πιο νεαρές ηλικίες- αποτελούν μία καινούργια τάση της μόδας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που είναι πιο διαδεδομένα στους έφηβους και τους μαθητές λυκείου.

Ακόμα διαθέτουν ευχάριστη γεύση και μυρωδιά, κάτι το οποίο αυξάνει τη δημοτικότητά τους. Πολλοί τα επιλέγουν διότι δεν αφήνει πίσω την τόσο δυσάρεστη γεύση του καπνού ούτε τη μυρωδιά τους τσιγάρου στα ρούχα και στην αναπνοή.

Όπως και στην περίπτωση των τσιγάρων έτσι και στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, το κάπνισμα είναι κάπνισμα. Οι βλαβερές και εθιστικές ουσίες περιλαμβάνονται σε κάθε μορφή του.

Η απεξάρτηση από το κάπνισμα είναι μία σταδιακή διαδικασία ωστόσο αναγκαία.

Για πληροφορίες απεξάρτησης μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.moh.gov.gr