Γράφει η Σωτηρία Γιαννακοπούλου, Αρχισυντάκτρια insuranceforum.gr

Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην ασφαλιστική κοινότητα το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών για τις φυσικές καταστροφές, καθώς αν και αποσκοπεί στην άμεση εξυπηρέτηση και διευκόλυνση των πολιτών, ενισχύει την παρεμβατικότητα του κράτους στο έργο της ιδιωτικής ασφάλισης, αντικαθιστώντας έμμεσα τις ασφαλιστικές εταιρίες στο ζήτημα της αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές.

Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας επισήμανε κατά τη παρουσίασή του ότι το εν λόγω νομοσχέδιο ενισχύει τα κίνητρα για την ιδιωτική ασφάλιση, κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από το νέο πλαίσιο. Αντιθέτως, οι νέες διατάξεις αποθαρρύνουν τους πολίτες από την ιδέα της ασφάλισης των ακινήτων τους, καθώς το κράτος αναλαμβάνει τη κάλυψη ενός μεγάλου μέρους του συνολικού κόστους της αποκατάστασης των ζημιών.

Ειδικότερα, το άρθρο 2 του νομοσχεδίου ορίζει ότι «Η κρατική επιχορήγηση για την αποκατάσταση των ζημιών είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και ανεκχώρητη στα χέρια του δημοσίου ή τρίτων, ενώ κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.

Το πρόβλημα που προκύπτει από την εν λόγω διάταξη είναι το γεγονός ότι οι αποζημιώσεις που παρέχονται από τις ασφαλιστικές εταιρίες δεν είναι αφορολόγητες, εν αντιθέσει με την πρόβλεψη που εισάγεται για τις κρατικές αποζημιώσεις.

Επιπλέον, το άρθρο 5 του νομοσχεδίου συμπληρώνει την προηγούμενη διάταξη, θεσπίζοντας ότι η αφορολόγητη κρατική επιχορήγηση αφορά και τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου «Με στόχευση στην κινητροδότηση της ιδιωτικής ασφάλισης, ρυθμίζεται ότι οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν επιχορήγηση επιπλέον της αποζημίωσης για το ποσό της ζημιάς, το οποίο δεν καλύπτεται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο».

Το γεγονός λοιπόν ότι το κράτος θα παρέχει στις ασφαλισμένες επιχειρήσεις επιπλέον επιχορήγηση πέραν των αποζημιώσεων προς αποκατάσταση των ζημιών που καλύπτεται από την ασφαλιστική τους εταιρία, όχι μόνο δεν προωθεί την ιδιωτική ασφάλιση, αλλά αποτελεί αντικίνητρο για τη σύναψη συμβολαίου στο Κλάδο Περιουσίας από μια επιχείρηση. Το αποτέλεσμα; Οι επιχειρήσεις είτε θα αποφεύγουν σκόπιμα να ασφαλίζονται ή θα υπασφαλίζονται, καθώς θα μπορούν σε κάθε περίπτωση να διεκδικήσουν ακατάσχετη αποζημίωση από το κράτος.

Το ερώτημα που προκύπτει από την όλη υπόθεση είναι σαφές. Κατά πόσο το κράτος μπορεί να αναλάβει τη χρηματοδότηση για την κάλυψη των ζημιών σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών; Με το νομοσχέδιο αυτό το δημόσιο αναλαμβάνει μία υποχρέωση, η οποία μπορούσε να αποβεί μοιραία, λειτουργώντας ως δημοσιονομική βόμβα για τον κρατικό προϋπολογισμό, δεδομένης της αύξησης του συνολικού κόστους των απαιτούμενων αποζημιώσεων.

Ας μην μπερδευόμαστε. Τo κράτος δεν είναι ασφαλιστική εταιρία και ασφαλώς δεν είναι σε θέση να αναλάβει την οικονομική διαχείριση τέτοιου είδους καταστροφών. Άλλωστε οι μηχανισμοί του δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, προκειμένου να συνδράμουν ουσιαστικά στα προβλήματα που συνεπάγονται οι φυσικές καταστροφές. Ακόμη, μια τέτοιου είδους επέκταση των δραστηριοτήτων θα επέφερε πτώση στα έσοδά του, χάνοντας σημαντικούς φόρους από το μειωμένο κύκλο εργασιών των εν λόγω ασφαλίσεων.

Μία εναλλακτική πρόταση στην εν λόγω διάταξη θα μπορούσε να είναι η θέσπιση υποχρεωτικής ασφάλισης για καταστροφές από φυσικά φαινόμενα σε ασφαλιστικές εταιρίες με πολύ χαμηλό κόστος και η χορήγηση φορολογικών κινήτρων για την ασφάλιση και την προστασία των ακινήτων. Ασφαλώς, σημαντικό μέτρο για την προώθηση των ιδιωτικών ασφαλιστικών συμβολαίων θα ήταν το άρθρο 5 να απευθύνεται αποκλειστικά στις ασφαλισμένες περιουσίες, προκειμένου να παρέχει ισχυρό δέλεαρ για τις ασφαλίσεις τον Κλάδο Περιουσίας.