Γράφει ο Κωνσταντίνος Λάσκος, Ασφαλιστικός Πράκτορας, Μέλος της Διοίκησης του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και Υπεύθυνος Υπηρεσίας ΓΕΜΗ
Κοντά στην αναμμένη φωτιά του χειμώνα ακούγαμε από τη γιαγιά μας ένα παραμύθι. Μας έλεγε για τα καρκατζόλια (καλικαντζάρους). Όλο το χρόνο ζούσαν λέει, κάτω από τη Γη και προσπαθούσαν να κόψουν το τεράστιο δέντρο που την κράταγε με όλες τις πολιτείες και τα χωριά της. Παραμονές όμως των Χριστουγέννων άφηναν το κόψιμο του δέντρου και ανέβαιναν πάνω στη γη, για να πειράξουν τους ανθρώπους μαγαρίζοντας τα φαγητά και τα γλυκά τους. Έμεναν δε, μέχρι την Πρωτάγιαση που αγιάζονται τα νερά. Στο μεταξύ όμως, το μισοκομμένο δέντρο είχε θρέψει και οι κουτούτσικοι καλικάντζαροι πολέμαγαν πάλι από την αρχή, για να το κόψουν, και πάλι το άφηναν μισοκομμένο τα ερχόμενα Χριστούγεννα. Έτσι η γη έμενε και μένει στη θέση της.
Αυτά όμως συμβαίνουν στα παραμύθια, που στο τέλος ζουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με το ανθρώπινο είδος που δεν είναι τόσο «κουτούτσικο» όπως οι καλικάντζαροι. Ο άνθρωπος καταστρέφει τη γη με την υπερβολική δράση του επάνω στον γαλάζιο πλανήτη.
Οι φωτιές, πλημμύρες, θεομηνίες, αλλά και κάποιοι από τους σεισμούς, είναι το μήνυμα κραυγής της φύσης, σε όλα αυτά που της προκαλέσαμε. Δεν ξέρουμε ποιο από αυτά είναι το πιο επικίνδυνο. Συνήθως χαρακτηρίζουμε πιο επικίνδυνο αυτό που μπορεί να αφαιρέσει περισσότερες ανθρώπινες ζωές ή να κάνει τις μεγαλύτερες καταστροφές στις κατοικίες, τις υποδομές και στα τεχνικά έργα. Πάντα όμως θυμόμαστε το πιο πρόσφατο, διότι τα προηγούμενα τα έχουμε ήδη ξεχάσει. Η μνήμη μας σε τέτοια θέματα είναι βραχεία.
ΟΙ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, αφού «παίζει» και στη φετινή επικαιρότητα. Φυσικά αναφερόμαστε κυρίως στις δασικές πυρκαγιές. Ποιος τις έβαλε; Άγνωστον. Το 79,79% είναι από άγνωστη αιτία, το 14,5% είναι εμπρησμός από αμέλεια, το 2,80% εμπρησμός από πρόθεση, το 2,36% συνέβει τυχαία και το 0,46% είναι φυσική.
Η φωτιά καίει εκατομμύρια στρέμματα γης, φυτών και ζώων που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή μας. Καίει επαγγέλματα, τα σπίτια μας, υποδομές και σε κάποιες περιπτώσεις και ανθρώπινες ζωές.
Ήδη αυτή τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο καίγεται το δάσος στα Βίλια. Μέσα στο 2021 έχουν καταγραφεί πάνω από 500 φωτιές και η χρονιά δεν τελείωσε ακόμη. Βιβλική καταστροφή υπέστη η Βόρεια Εύβοια. Όμως μεγάλες φωτιές είχαμε και στην Αττική, τη Ρόδο, την Ηλεία, τη Μάνη και τη Μεσσηνία, την Κορινθία, την Αρχαία Ολυμπία και πολλές άλλες περιοχές. Μόνο στην Εύβοια και στην Αττική, έχουν καεί περισσότερα από 650.000 στρέμματα γης. Και μέχρι στιγμής έχουμε μόνον δύο ανθρώπινα θύματα. Και λέμε ”μόνον” γιατί η καταστροφή είναι τόσο μεγάλη που θα περίμενε κανείς μεγαλύτερες απώλειες, σαν αυτές που είχαμε τρία χρόνια πριν.
Ιούλιος 2018: Στο Μάτι και στο Νέο Βουτσά έχασαν τη ζωή τους 102 άνθρωποι. Η φωτά αυτή έχει χαρακτηριστεί ως η φονικότερη στην ιστορία του σύγχρονου Ελληνικού κράτους και η 2η πιο φονική πυρκαγιά στον 21ο αιώνα.
Καλοκαίρι 2007: Ηλεία, Μεσσηνία, Αρκαδία αντίστοιχοι τραγικοί απολογισμοί. Έχασαν τη ζωή τους 84 άνθρωποι, 60.000 ζώα, ενώ 1.500 σπίτια κάηκαν. Το 2007 στην Πελοπόννησο κάηκαν 1.112.138 στρέμματα γης, τιμή που αντιστοιχεί στο 82% των καμένων εκτάσεων της χώρας.
Δεν πρέπει να αγνοήσουμε και τις αστικές πυρκαγιές που τα τελευταία 5 χρόνια αριθμούν στην Ελλάδα σε 144.568 περιστατικά. Δεν είναι ήσσονος σημασίας. Ας μην ξεχνάμε ότι η Θεσσαλονίκη κάποτε κάηκε σχεδόν ολοσχερώς από ένα τηγάνι ψάρια.
ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΘΕΟΜΗΝΙΕΣ ΑΝΕΜΟΣΤΡΟΒΙΛΟΙ. Τελευταία όλο και πιο συχνά γινόμαστε μάρτυρες ακραίων καιρικών φαινομένων τα οποία συμβαίνουν μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα με καταστροφικά αποτελέσματα, τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και σε υποδομές.
ΙΑΝΟΣ 2020: Μεσογειακός Κυκλώνας, με ανέμους έως 10 μποφόρ και ισχυρές καταιγίδες χτυπά Ζάκυνθο, Καρδίτσα και φθάνει έως και την Κρήτη παίρνοντας μαζί και τη ζωή πέντε ανθρώπων με το πέρασμά του. Με σχεδόν ολικές καταστροφές σε περιοχές της Κεφαλλονιάς και της Καρδίτσας και σημαντικές ζημιές σε υποδομές κατοικιών και καλλιεργειών σε πολλές περιοχές. Ο ΙΑΝΟΣ ”εξαφάνισε” σχεδόν 43 σκάφη. Να σημειωθεί επί συνόλου 23.620 ζημιών μόνον 2.453 ήταν ασφαλισμένες.
Χαλκιδική 2019: ακραία καιρικά φαινόμενα μαζί με πρωτοφανείς ανεμοστρόβιλους, μέσα σε λίγα λεπτά, εκτός από τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, έχουν καταγράψει 1.575.326.441€ ύψος ασφαλιστικών ζημιών που το 3,5% αφορά σε κατοικίες, το 20% σε εμπορικές επιχειρήσεις και το 77% σε βιομηχανίες.
Μάνδρα Αττικής 2017: μια ξαφνική νεροποντή, με μεγάλα ύψη βροχής, έπνιξε στις λάσπες τη Δυτική Αττική παρασύροντας στο διάβα της στην κυριολεξία τα πάντα και συνάμα 24 ανθρώπινες ζωές.
ΣΕΙΣΜΟΙ Πέραν των ανωτέρω, η Ελλάδα κατέχει την 6η θέση στις πιο σεισμογενείς χώρες στον κόσμο. Αν και κατέχει το 0,02% της επιφάνειας της γης, απελευθερώνει το 2% της παγκόσμιας σεισμικής ενέργειας κάθε χρόνο και πλέον του 50% της Ευρωπαϊκής. Καθημερινά καταγράφονται δεκάδες σεισμικές δονήσεις στη χώρα μας και ο σεισμός μας επισκέπτεται συχνότερα από τη βροχή.
2020 ΚΩΣ: ένταση 6,4 ρίχτερ, 115 τραυματίστηκαν και 2 τουρίστες έχασαν τη ζωή τους.
1999 ΠΑΡΝΗΘΑ: Το θηρίο ξύπνησε με 5,9 ρίχτερ, 39 ψυχές γνώρισαν τραγικό θάνατο και απολογισμός ζημιών, 3 δις ευρώ.
1981 ΑΘΗΝΑ: Επίκεντρο του σεισμού οι Αλκυονίδες νήσοι, ένταση 6,7 ρίχτερ, 20 νεκροί και 500 τραυματίες.
1978 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Μεγάλος σεισμός, ως συνήθως το καλοκαίρι, ένταση 6,5 ρίχτερ και απολογισμός, 49 θάνατοι.
1954 ΒΟΛΟΣ: η πόλη ισοπεδώθηκε από 7 ρίχτερ, με 25 νεκρούς και 157 τραυματίες.
1953 ΙΟΝΙΟ (Ιθάκη, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά): Οι σεισμοί του Ιονίου το 1953 ήταν σεισμική ακολουθία αποτελούμενη από τρεις κύριους καταστροφικούς σεισμούς αυξανόμενης έντασης και περισσότερους από 135 μετασεισμούς. Μεγαλύτερη ένταση 6,8 ρίχτερ, αριθμός των θυμάτων 455 νεκροί, 2.412 τραυματίες και 33.000 σπίτια κατεστραμμένα.
Οι κανονισμοί αντισεισμικής προστασίας από το 1960 και μετά είναι αρκετά αυστηροί. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να νοιώσει κάποιος σίγουρος για την εξασφάλιση της περιουσίας του. Η προστασία της κατοικίας από σεισμό δια της ασφάλισης περιορίζεται σήμερα μόνο στο 5% των κατοικιών και αυτό οφείλεται κυρίως στην υποχρεωτικότητα της παροχής δανείων. Στη χώρα μας, δεν αποτελεί συνείδηση ότι ο πολίτης μπορεί και πρέπει να προστατεύσει μόνος του την περιουσία του. Αντιθέτως πιστεύει ότι δεν θα συμβεί κάτι κακό σε αυτόν και όταν αυτό συμβεί, περιμένει από το κράτος να αναλάβει τη σχετική αποζημίωση.
ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
Εκτιμάται ότι 50% θα είναι αυξημένο το κόστος της ανθρωπιστικής βοήθειας λόγω κλιματικής αλλαγής το 2030, σε σύγκριση με τα 108 εκατομμύρια που χρειάστηκαν το 2018. Περισσότερες από 11.000 καταστροφές έχουν αποδοθεί στο κλίμα και τα τελευταία 50 χρόνια έχουν προκαλέσει 2 εκατομμύρια θανάτους και συνολικές οικονομικές απώλειες 3,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ
Εμείς ως πολίτες έχουμε διαφορετικές επιλογές από ότι το κράτος, για το τι πρέπει να κάνουμε για να προστατευτούμε από αυτά τα ακραία καιρικά και άλλα φαινόμενα που συμβαίνουν γύρω μας και να προστατεύσουμε τις περιουσίες μας και τελικά και την ίδια μας τη ζωή. Το κράτος είναι υπεύθυνο για το σχεδιασμό και την υλοποίηση σχεδίων και έργων τα οποία να αντέχουν στις πλημμύρες και στους σεισμούς και να προστατεύουν την ανθρώπινη ζωή. Σε περίπτωση μεγάλων καταστροφών μεριμνεί με ανθρωπιστική βοήθεια και αποζημιώσεις για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων περιουσιών.
Αν όμως τα φαινόμενα αυτά υπάρχουν και θα εμφανίζονται όλο και πιο συχνά στο μέλλον, οφείλουμε πέρα από την αναμονή ότι το κράτος θα μεριμνήσει για όλα παρακαλώντας για μία βοήθεια, να διασφαλίσουμε την επόμενη μέρα της καταστροφής. Αυτό μπορεί να γίνει με την ιδιωτική ασφάλιση σε ότι αφορά την περιουσία μας και βέβαια την ίδια μας τη ζωή.
Δημοσιεύτηκε στο: https://watermellon.gr/project/y-magazine/
ΤΕΥΧΟΣ 04 ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2021
